ارزیابی تاثیرات سولفات کلسیم و کربنات کلسیم بر خصوصیات مهندسی مصالح ریزدانه هسته سد خاکی چشمه زنه

چکیده وجود انواع ناخالصی ها در خاک های ریزدانه رسی می تواند رفتار وپارامتر مهندسی این خاک ها را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از این ناخالصی ها که در طبیعت به طور وسیع مشاهده می شود مواد گچی (سولفات کلسیم) و آهکی (کربنات کلسیم) است که می تواند به علت وجود سنگ های با منشا آهکی و گچی در منطقه باشد. در این تحقیق اثر ناخالصی های یاد شده که به طورطبیعی همراه خاک های ریزدانه منطقه احداث سد چشمه زنه وجود دارد بر رفتار مهندسی این خاک ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. به این منظور نمونه هایی از خاک ریزدانه با میزان بالایی از ذرات سفید رنگ که احتمال داده می شود گچ و آهک باشند با خاک مشابهی از همان منطقه که دارای درصد نسبتا کمتری از این املاح بوده و در هسته سد استفاده شده است مقایسه گردید. ابتدا نمونه ها به آزمایشگاه مکانیک خاک گروه زمین شناسی منتقل وعلاوه بر آنالیز شیمیایی، آزمایشات فیزیکی، کانی شناسی، مکانیکی و واگرایی انجام شده است. نتایج نشان می دهد که نمونه ها رس های با طبقه بندی cl هستند. ذرات سفید رنگ داخل نمونه ها عمدتا آهک می باشندکه مقدار آن بین 11/38 تا 1/50 درصد تغییر می کند. کانی های رسی غالب در نمونه ها ایلیت و کلریت هستند. درصد رسی که در واکنش های شیمیایی شرکت می کند اندک است. ناخالصی آهکی بر روی مقادیر phو مقاومت فشاری تک محوره تاثیر داشته و به ترتیب باعث افزایش و کاهش این پارامتر ها می شود. این ناخالصی بر روی سایر خصوصیات فیزیکی ومکانیکی خاک مورد مطالعه تاثیر محسوسی نداشته است. به طوری که مشخصات خاک های با درصد بالای ناخالصی آهکی تفاوت قابل ملاحظه ای با مشخصات خاک ریزدانه استفاده شده در هسته این سد نشان نمی دهد. همچنین نتایج نشان می دهد که در تغییر پارامترهای رفتاری خاک به نقش ناخالصی آهکی و درصد آن، به درصد رس به لحاظ ترکیب شیمیایی و نوع کانی رسی به طور همزمان باید توجه کرد.